Vistvottun skipulags

Skipulag Urriðaholts er fyrsta hverfið hér á landi til að hljóta vistvottun samkvæmt vottunarkerfi „BREEAM Communities.“

BREEAM kerfið sem er alþjóðlegt vottunarkerfi er eitt hið fremsta heiminum í dag. Kerfið er upphaflega breskt og stendur fyrir British Research Establishment Environmental Assessment Method. Með vottunarferlinu eru tryggð ákveðin gæði í umhverfis- og skipulagsmálum. BREEAM Communities er eitt af BREEAM matskerfunum og snýr að vistvottun skipulags fyrir hverfi/svæði.

Vottunin staðfestir að Urriðaholt uppfyllir skilyrði BREEAM Communities kerfisins um framúrskarandi skipulag, sem unnið hefur verið frá grunni með sjálfbæra þróun og virðingu fyrir umhverfi og samfélagi að leiðarljósi. Grunnhugsunin er að vanda vel alla skipulagsvinnu með öflugri greiningarvinnu, víðtæku samráðsferli og ítarlegum gátlistum. Þannig er lagður grunnur að áhugaverðu samfélagi, skipulagi sem er endingargott, öruggt og aðlaðandi til búsetu og býður uppá góða aðstöðu til útivistar.

Í vottunarkerfi BREEAM er horft til fimm megin efnisflokka sem miða að því að meta og bæta sjálfbærni hverfisins. Flokkarnir eru:

• Samráð og stjórnun
• Félagsleg og efnahagsleg velferð
• Auðlindir og orka
• Landnotkun og vistfræði
• Samgöngur og aðgengi

En hvaða merkingu hefur það fyrir íbúa í Urriðaholti að skipulag þess hafi hlotið vistvottun BREEAM? Það þýðir að tryggð eru ákveðin gæði í hverfinu sem m.a. felast í eftirfarandi þáttum:

• Gönguleiðir í skóla og leikskóla eru stuttar og öruggar.
• Gatnaskipulag gerir ráð fyrir öllum ferðamátum, dregur úr umferðarhraða og gerir götur því öruggari fyrir alla vegfarendur.
• Fjölbreytt útivistarsvæði fyrir fólk á öllum aldri.
• Nálægð og góðar tengingar við Urriðavatn og fjölbreytt lífríki þess.
• Gangandi og hjólandi vegfarendur eru í forgangi fyrir bílum.
• Stutt í verslun og aðra þjónustu.
• Gott aðgengi að strætó.
• Nálægð húsa við gönguleiðir stuðlar að öryggi fyrir vegfarendur – allir eru á vaktinni.
• Barnvæn leiksvæði.
• 5-víra kerfi rafmagns í öllu hverfinu til að draga úr rafmengun.
• Stutt í náttúru og gott aðgengi með góðu stígakerfi.
• Rými sólrík og skjólsæl.
• Fjölbreytt framboð húsnæðis, fyrir allt æviskeiðið.
• Þægileg lýsing utandyra, minni ljósmengun.
• Fjölbreyttar íbúðastærðir sem stuðla að blandaðri íbúasamsetningu.
• Blágrænar ofanvatnslausnir til að tryggja gróðurvænt umhverfi og verndun Urriðavatns.
• Vel hugað að hönnun opinna svæða og val á gróðri með tilliti til vistkerfis svæðisins.

BREEAM vottun bygginga

Náttúrufræðistofnun Íslands í Urriðaholti var ein af fyrstu byggingum landsins til að verða umhverfisvottuð og nú er unnið að undirbúningi þess að Urriðaholtsskóli sem nú er að rísa fái sömu vottun.

Breeam vottun bygginga horfir til umhverfismála við hönnun, efnisval og framkvæmd bygginga en ekki síður til tengsla bygginga við ýmis samfélagsmál s.s. nærumhverfi, samgöngur og nýjunga sem bæta mega gæði bygginga og umhverfisins

Svansvottun bygginga

Svansmerkið er opinbert umhverfismerki Norðurlandanna. Svansmerkið er án vafa þekktasta umhverfismerkið á Íslandi og er Umhverfisstofnun fulltrúi Svansins hér á landi.

Svansvottunin er lausnamiðaðri en önnur vottunarkerfi og tekur betur til aðstæðna hér á landi. Hinsvegar eru gerðar mjög stífar kröfur um að orkunotkun húsa fari ekki yfir tilskilin viðmið. (150 kwst/m3 á ári). Það er langt undir því meðaltali sem gengur og gerist hér á landi. Fyrir vikið eru miklar kröfur á framkvæmdaaðila hvað varðar einangrun, kuldabrýr, glugga og loftskipti.

Nú þegar hefur fyrsta einbýlishúsið á Íslandi fengið Svansvottun en það er Brekkugata 2 sem er í eigu hjónanna Finns Sveinssonar og Þórdísar Jónu Hrafnkelsdóttur (sjá nánar visthus.is).

Jafnframt er unnið að Svansvottun fyrsta fjölbýlishússins hér á landi, en þar er um er að ræða 34 smáíbúðir við Urriðaholtsstræti. ​

Verðlaun og viðurkenningar

Auk þess að hafa undirgengist formlegt vottunarferli hefur skipulag Urriðaholts hlotið fjölda verðlauna og viðurkenninga. Skipulag urriðaholts hlaut verðlaun fyrir áherslur á lífsgæði í borgarskipulagi (International Award for Livable Communities) frá alþjóðlegu samtökunum LivCom. Samtökin njóta stuðnings Umhverfisstofnunar Sameinuðu þjóðanna og eru virt á sínu sviði (livcomawards.com).

Boston Society of Architects (BSA) veitti rammaskipulag Urriðaholts verðlaun vegna áherslna á lífsgæði í byggðinni og smaspil hennar við náttúruna og menningarminjar í nágrenninu. Auk þess var Urriðaholt valið af Nordregio sem dæmi um árangursríkt skipulagsverkefni á Norðurlöndunum.